Υποχρεωτικό Μάθημα - Γ' Εξάμηνο (Χειμερινό Β' Έτους) | Κωδικός Μαθήματος: SC11 | Σύνδεσμος E-Class
Διδάσκων
Μιχαήλ Ψαλιδόπουλος
Γλώσσα διδασκαλίας
Ελληνικά
Περιεχόμενα μαθήματος
Το μάθημα χωρίζεται «οριζόντια» σε τρεις μεγάλες ενότητες που καλύπτουν τις τρεις κοινωνικές επιστήμες που θα θίξουμε (Πολιτική Θεωρία, Πολιτική Οικονομία και Κοινωνιολογία). Επιπλέον αρθρώνεται «κάθετα» σε τρεις κύκλους μαθημάτων όπου καθένας περιλαμβάνει τρία τρίωρα μαθήματα, ένα για κάθε ενότητα. Ο κύριος κορμός της διδασκαλίας θα ολοκληρωθεί σε 9 μαθήματα χωρίς να περιλαμβάνεται το πρώτο εισαγωγικό και το τελευταίο συμπερασματικό μάθημα. Σχηματικά η δομή του μαθήματος είναι η εξής:
Μάθημα 1 : Εισαγωγή
- Σκοπός του μαθήματος και καθοδήγηση στη βιβλιογραφία
- Φάσεις εξέλιξης του καπιταλισμού, 1648-2010
- Πολιτικές εξελίξεις και κοινωνικός μετασχηματισμός
Α’ Κύκλος Από την απολυταρχία στο φιλελευθερισμό
Μάθημα 2 : Πολιτική Θεωρία 1.
- Μοντεσκιέ, Χομπς, Λοκ και Χιούμ
Μάθημα 3 : Πολιτική Οικονομία 1.
- Μερκαντιλισμός, Φυσιοκρατία, Σμιθ και Ρικάρντο
Μάθημα 4 : Κοινωνική θεωρία 1.
- Κοντ και Σπένσερ, Σαιν Σιμόν, Φουριέ, Όουεν Μαρξ
Β’ Κύκλος Η κυριαρχία του φιλελευθερισμού και η κριτική προς τον φιλελευθερισμό
Μάθημα 5 : Πολιτική Θεωρία 2.
- Μπουανορότι και Ματσίνι Τοκβίλ, Μιλλ, Γκρην, Μόσκα , Παρέτο, Μίχελς
Μάθημα 6 : Πολιτική Οικονομία 2.
- Γερμανική Ιστορική Σχολή, Βέμπλεν, Νεοκλασικισμός Ι
Μάθημα 7 : Κοινωνική Θεωρία 2.
- Ντυρκέμ και Βέμπερ, Προυντόν, Μπακούνιν, Ζόμπαρτ, Ζίμμελ
Γ’ Κύκλος Από την κυριαρχία των ελίτ στην κυριαρχία των μαζών
Μάθημα 8 : Πολιτική Θεωρία 3.
- Ροντμπέρτους και Λασάλ, Μπερνστάιν, Κάουτσκυ, Λένιν
Μάθημα 9 : Πολιτική Οικονομία 3.
- Νεοκλασικισμός ΙΙ , Μάρσαλ, Πιγκού, Κέυνς, Σούμπετερ
Μάθημα 10 : Κοινωνική Θεωρία 3
- Φασισμός / Ναζισμός, Πολάνυ και Πάρσονς, Κρότσε και Πόππερ
Μάθημα 11: Πολιτική Οικονομία μετά το 1945 (συνοπτική παρουσίαση)
- Μπέκερ , Πόσνερ, Ρωλς, Φρίντμαν και Χάγεκ, Σάμουελσον, Ντάβιντσον και Μίνσκυ
- Αναλυτικός Μαρξισμός και άλλες ετερόδοξες προσεγγίσεις
Συμπεράσματα
Βιβλιογραφία
Βασικό εγχειρίδιο:
- Scott Gordon, History and Philosophy of the Social Sciences, Routledge, London, 1990 ma and Warren J. Samuels, Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1998.
Συμπληρωματική βιβλιογραφία:
1. Πολιτική Θεωρία
- Μοντεσκιέ, Το Πνεύμα των Νόμων, Μετ. Κ. Παπαγιώργης, Π. Κονδύλης, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 2006
- Χομπς, Τ., Λεβιάθαν, Μετ. Γ. Πασχαλίδης, Αι. Μεταξόπουλος, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 2006
- Λοκ, Τζ., Δεύτερη Πραγματεία περί Κυβερνήσεως, Μετ. Π. Κιτρομηλίδης, εκδ. Γνώση, Αθήνα, 1990
- Λοκ, Τζ., Επιστολή για την Ανεξιθρησκεία, Μετ. Γ. Πλάγγεσης, Επιμ. Σ. Δημόπουλος, εκδ. Ζήτρος, Αθήνα, 1998
- Τοκβίλ, Α. ντε, Η Δημοκρατία στην Αμερική, Μετ. Μ. Λυκούδης, εκδ. Στοχαστής, Θεσ/νίκη, 2001
- Τοκβίλ, Α. ντε, Το Παλαιό Καθεστώς και η Επανάσταση, Μετ. Α. Παππάς, εκδ. Πόλις, Αθήνα, 2006
- Μιλλ, Τζ. Στ., Περί Ελευθερίας, Μετ. Ν. Μπαλής, εκδ. Επίκουρος, Αθήνα, 1993
- Μιλλ, Τζ. Στ., Ωφελιμισμός, Μετ. Φ. Παιονίδης, εκδ. Πόλις, Αθήνα, 2002
- Λένιν, Β. Ι., Κράτος και Επανάσταση, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα, 1996
- Λένιν, Β. Ι., Ο Ιμπεριαλισμός Ανώτατο Στάδιο του Καπιταλισμού, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα, 1986
- Μπέρνσταϊν, Ε., Οι Προϋποθέσεις για το Σοσιαλισμό και τα Καθήκοντα της Σοσιαλδημοκρατίας, Μετ. Α. Μαυροκεφαλίδου, εκδ. Παπαζήσης, Αθήνα, 1996
- Κάουτσκυ, Κ., Η Κοινωνική Επανάσταση, Μετ. Λ. Σκουριώτης, Επιμ. Η. Κατσούλης, εκδ. Παπαζήσης, Αθήνα, 1985
- Πουλαντζάς, Ν., Φασισμός και Δικτατορία, εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα, 2006
- Κάντο-Σπέρμπερ, Μ., Σοσιαλισμός και Φιλελευθερισμός, Μετ. Κ. Παπαγιώργης, εκδ. Πόλις, Αθήνα, 2004
2. Πολιτική Οικονομία
- Χιουμ, Ντ., Δοκίμια Φιλολογικά, Ηθικά, Πολιτικά, Μετ. Ε. Παπανούτσος, εκδ. Εστία, Αθήνα, χ.χ.
- Σμιθ, Α., Έρευνα για τη Φύση και τις Αιτίες του Πλούτου των Εθνών, Μετ. Χ. Βαλλιάνος, Επιμ. Ν. Θεοχαράκης-Γ. Μηλιός, εκδ. Πεδίο, Αθήνα, 2018
- Ρικάρντο, Ντ., Αρχές Πολιτικής Οικονομίας και Φορολογίας, Μετ. Ν. Σταματάκης, εκδ. Παπαζήσης, Αθήνα, 2002
- Κέυνς, Τζ. Μ., Η Γενική Θεωρία της Απασχόλησης, του Τόκου και του Χρήματος, Μετ. Θ. Αθανασίου, Επιμ. Μ. Ψαλιδόπουλος, εκδ. Παπαζήσης, Αθήνα, 2001
- Χέιλμπρονερ, Ρ., Οι Φιλόσοφοι του Οικονομικού Κόσμου, Μετ. Ν. Λίγγρης, Επιμ. Θ. Μανιάτης, εκδ. Κριτική, Αθήνα, 2000
- Ρούμπιν I. I., Ιστορία Οικονομικών Θεωριών, Μετ. Χ. Βαλλιάνος, Επιμ. Γ. Μηλιός, εκδ. Κριτική, Αθήνα, 1994
- Φάιν, Μπ., Οικονομική Θεωρία και Ιδεολογία, Μετ. Ζ. Σαρίκας, εκδ. Κάλβος, Αθήνα, 1985
- Φάιν, Μπ. & Λ. Χάρρις, Ξαναδιαβάζοντας το «Κεφάλαιο», εκδ. Gutenberg, Αθήνα
3. Κοινωνιολογία
- Μαρξ, Κ., & Φ. Ενγκελς, Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος, Μετ. Γ.-Ι. Μπαμπασάκης, εκδ. Ερατώ, Αθήνα, 1998
- Μαρξ, Κ., Το Κεφάλαιο, Τόμοι 1, 2, & 3, Μετ. Π. Μαυρομμάτης, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα, 1979
- Μαρξ, Κ., Ο Εμφύλιος Πόλεμος στη Γαλλία, Επιμ. Λ. Αξελός, εκδ. Στοχαστής, Θεσ/νίκη
- Ντυρκέμ, Ε., Οι Κανόνες της Κοινωνιολογικής Μεθόδου, Μετ.-Επιμ. Λ. Μουσούρου, εκδ. Gutenberg, Αθήνα, 1994
- Βέμπερ, Μ., Βασικές Έννοιες Κοινωνιολογίας, Μετ. Μ. Κυπραίος, εκδ. Κένταυρος, Αθήνα, 1997
- Βέμπερ, Μ., Η Προτεσταντική Ηθική και το Πνεύμα του Καπιταλισμού, Μετ. Μ. Κυπραίος, Επιμ. Β. Φίλιας, εκδ. Gutenberg, Αθήνα, 2006
- Βέμπερ, Μ., Η Κοινωνιολογία της Οικονομίας, Μετ. Θ. Γκιούρας, εκδ. Κένταυρος, Αθήνα, 2000
- Προυντόν, Π. Ζ., Περί Ιδιοκτησίας, Μετ. Κ. Δεσποινιάδης, εκδ. Κατσάνος, Αθήνα, 2006
- Μπακούνιν, Μ., Η Παρισινή Κομμούνα και η Ιδέα του Κράτους, Μετ. Τζ. Λουμάλα, Επιμ. Γ. Ξυλαγκράς, εκδ. Ελεύθερος Τύπος, Αθήνα
- Σουμπέτερ, Ζ. Α., Καπιταλισμός, Σοσιαλισμός και Δημοκρατία, Μετ. Χ. Τσαμπρούνης, εκδ. Παπαζήσης, Αθήνα, 2006
- Αρόν, Ρ., Η Εξέλιξη της Κοινωνιολογικής Σκέψης, Τόμοι 1 (Μοντεσκιέ, Κοντ, Μαρξ, Τοκβίλ), 2 (Ντυρκέμ, Παρέτο, Βέμπερ), Μετ. Μ. Λυκούδης, εκδ. Γνώση, Αθήνα
- Κρέιμπ, Ι., Σύγχρονη Κοινωνική Θεωρία. Από τον Πάρσονς στον Χάμπερμας, Μετ. Μ. Τζιαντζή, Επιμ. Π. Ε. Λέκκας, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1998
Επιπλέον και για τα τρία αντικείμενα μπορείτε να βρείτε κλασικά κείμενα σε ηλεκτρονική μορφή στα αγγλικά στα εξής sites:
Αξιολόγηση
Με γραπτές εξετάσεις και εργασία. Όσοι παρακολουθούν το μάθημα υποχρεούνται σε εκπόνηση εργασίας , ατομικά η συλλογικά (μέχρι δυο άτομα), σχετικής με τους στοχαστές και τα ρεύματα σκέψης που θα διδαχθούν, μετά από συνεννόηση με το διδάσκοντα. Οι εργασίες θα παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια του μαθήματος, όταν η ροή του το επιβάλλει, σύμφωνα με το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε. Οι συντάκτες των εργασιών γνωρίζουν την ημερομηνία παρουσίασης της εργασίας τους όχι από τον διδάσκοντα αλλά από την εξέλιξη του μαθήματος. Εργασίες που δεν παρουσιάζονται στην τάξη δεν λαμβάνονται υπόψη. Η γραπτή εκδοχή της εργασίας αποστέλλεται ηλεκτρονικά στο διδάσκοντα ως την ημερομηνία λήξης των μαθημάτων του χειμερινού εξαμήνου. Οι εργασίες δεν απαλλάσσουν από την τελική εξέταση αλλά συνυπολογίζονται στη βαθμολογία.