Μάθημα Επιλογής - Δ' Εξάμηνο (Εαρινό Β' Έτους) | Κωδικός Μαθήματος: | Σύνδεσμος E-Class
Σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών, οι φοιτητές/τριες πρέπει να επιλέξουν τρία μαθήματα επιλογής κατά το δ’ εξάμηνο

Διδάσκοντες

Βασίλης Θ. Ράπανος
Γεωργία Καπλάνογλου

Γλώσσα διδασκαλίας

Ελληνικά και αγγλικά. Εξετάσεις στην ελληνική ή στην αγγλική γλώσσα

Περιγραφή του μαθήματος

Η οικονομική πολιτική καλύπτει ένα ευρύ θεωρητικό και εμπειρικό ερευνητικό πεδίο. Στο πρώτο μέρος του μαθήματος θα ασχοληθούμε με τις βασικές έννοιες των οικονομικών της ευημερίας και θα αναζητήσουμε τους λόγους για τους οποίους μια οικονομία της αγοράς μπορεί να αποτύχει να αποδώσει τα κοινωνικά επιθυμητά αποτελέσματα, ακόμα και όταν οι αγορές είναι πλήρως ανταγωνιστικές. Ο ρόλος της κρατικής παρέμβασης και πολλών κρατικών πολιτικών είναι η αντιμετώπιση μιας σειράς αποτυχιών της αγοράς (δημόσια αγαθά, εξωτερικές επιδράσεις όπως η κλιματική αλλαγή, έλλειψη ασφαλιστικών αγορών εξαιτίας ασύμμετρης πληροφόρησης, κλπ). Θα αναφερθούμε επίσης σε βασικές αρχές των συμπεριφορικών οικονομικών και πώς αυτά διαφοροποιούν τις απόψεις μας για το πώς οι άνθρωποι εκλαμβάνουν και αντιμετωπίζουν τις κρατικές πολιτικές. Τέλος, θα δώσουμε έμφαση στις αρχές κατασκευής συναρτήσεων κοινωνικής ευημερίας που έχουν προταθεί από διαφορετικές σχολές ηθικής φιλοσοφίας και προσδιορίζουν σε ποιο βαθμό το κράτος πρέπει να επιδιώκει ανακατανομή του εισοδήματος σε έναν κόσμο με ολοένα αυξανόμενες ανισότητες.

Στο δεύτερο μέρος του μαθήματος θα ασχοληθούμε με τον σχεδιασμό της φορολογικής πολιτικής σε θεωρητικό και εμπειρικό επίπεδο. Θα μας απασχολήσουν ερωτήματα, όπως: πόσο προοδευτικό πρέπει να είναι το φορολογικό σύστημα; Πώς φορολογούνται οι επιχειρήσεις σε έναν κόσμο φορολογικού ανταγωνισμού; Πρέπει να φορολογούμε τα χρήματα που οι άνθρωποι κερδίζουν ή αυτά που ξοδεύουν; Γιατί η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα είναι μεγαλύτερη από άλλες χώρες και τι πρέπει να κάνει για αυτό το κράτος; Στα πλαίσια αυτά θα αναλύσουμε υποδείγματα άριστης φορολογίας και θα επιχειρήσουμε να κατανοήσουμε τα διλήμματα που αντιμετωπίζουν οι σχεδιαστές της φορολογικής πολιτικής φέρνοντας παραδείγματα από την επικαιρότητα.

Περιεχόμενα μαθήματος

Μέρος Α: Εισαγωγή στην Οικονομική Πολιτική και τα Οικονομικά της Ευημερίας

1-2. Αγορές και οικονομική αποτελεσματικότητα
3-4. Θεωρίες δικαιοσύνης, συναρτήσεις κοινωνικής ευημερίας και ανισότητα
5-6. Αποτυχίες της αγοράς και κρατικές παρεμβάσεις: μικροοικονομικές πλευρές

Μέρος B: Φορολογική πολιτική

1. Άριστη φορολογία αγαθών
2. Άριστη φορολογία εισοδήματος
3. Φορολογία επιχειρήσεων
4. Άριστο μείγμα φόρων και άριστη φορολογία στην πράξη
5. Φοροδιαφυγή και φορολογική συμμόρφωση

Bιβλιογραφία:

• Hindriks, J. and G. Myles, (2013), Intermediate Public Economics, MIT Press.
• Salanié, B., (2003), Economics of Taxation, Cambridge: MIT Press.
• Atkinson, AB (2015), “Can we reduce income inequality in OECD countries?”, Empirica, Vol. 42, pp. 211-23.
• Gruber, J. (2016), Public Finance and Public Policy, Worth Publishers, New York, NY.
• Tirole, J. (2015), “Market Failures and Public Policy”, American Economic Review, vol. 105, n. 6,p p. 1665–1682.
• Mankiw, N.G., M. Weinzierl and D.Yagan, (2009), “Optimal Taxation in Theory and Practice”, Journal of Economic Perspectives, Vol. 32 (4), pp. 147-174
• Σημειώσεις και διαφάνειες διαθέσιμες στο e-class

Αξιολόγηση

• Η αξιολόγηση του μαθήματος γίνεται στην ελληνική ή στην αγγλική γλώσσα
• Η αξιολόγηση προκύπτει από γραπτές εξετάσεις στις καθορισμένες εξεταστικές περιόδους
• Οι γραπτές εξετάσεις περιλαμβάνουν συνδυασμό ερωτήσεων θεωρίας και επίλυσης προβλημάτων
• Φοιτητές/τριες ειδικών κατηγοριών έχουν τη δυνατότητα να εξεταστούν προφορικά ή με συνδυασμό προφορικής και γραπτής αξιολόγησης.
• Η εξεταστέα ύλη, οι διαδικασίες και τα κριτήρια της αξιολόγησης γνωστοποιούνται στους φοιτητές κατά τη διάρκεια των διαλέξεων και με την ανάρτηση σχετικών ανακοινώσεων και υλικού στην ηλεκτρονική πλατφόρμα e-class.